Yabello

De eerste stop is bij de Key Afer markt. Deze markt zou de grootste markt moeten zijn van het zuiden. Het valt echter tegen. Waarschijnlijk zijn we te vroeg. We komen onze handelaar waar we in Konso mee in onderhandeling waren (de hamar poppen, man en vrouw). Hij wil opnieuw met ons in gesprek. We besluiten hem voor te stellen het verschil te delen. Dat leek hem eerst wel ok, maar toen we dachten dat we er uitgekomen waren, trok hij zich terug. Hij wilde het verschil delen tussen zijn prijs en het compromis voorstel dat wij hadden gedaan. Het verschil was op zich niet groot, maar we laten ons niet in de maling nemen. Dus breken we de onderhandelingen verder af. Hij komt ons nog een keer achterna, maar wijzigt niet. Daarop wordt hij boos, want de tijd die hij met ons in onderhandeling was had hij klanten zien passeren en had hij dus omzet gemist.
We lopen terug naar de koffieplek waar iedereen weer zou verzamelen voor het vervolg van de reis naar Yabello. Net voordat we willen vertrekken komt hij aanrijden op een motor, maar opnieuw blijft hij bij zijn prijs. We stappen dus in de auto en op het moment dat de motor start gaat hij toch vreselijk boos akkoord met onze prijs. Dus hebben we nu weer 2 extra passagiers aan boord.
We vervolgen de rit tot Konso waar we een break hebben voor de lunch. Deze plek hebben we eerder gehad en hier kunnen we dan ook eindelijk weer een verslag plaatsen. Dat ging niet eenvoudig want dat wilde iedereen waardoor het hele netwerk weer overbezet raakte.
Na de lunch is het nog 110 kilometer. Niet lang. De weg is echter zeer slecht maar de omgeving erg mooi. Uiteindelijk hadden we 3 lekke banden voordat we pas tegen de klok van vijf aankomen in Yabello. Helaas ook hier geen internet.

Vrijdag
We starten vandaag met de Singing Wells. Onderweg komen we weer kamelen tegen. Praktisch maar toch een beetje oneigenlijk in dit Afrika.
De Singing Wells is uniek in de hele wereld. Het is iets wat eigenlijk al eeuwen bestaat. In de droge tijd is er weinig water en het vee heeft water nodig. Een slimmerik heeft toen bedacht dat wanneer je maar diep genoeg graaft je op zeker moment water tegen komt. Dat water moet dan uiteraard ook nog naar boven gehaald. Omdat iedereen met vee met hetzelfde probleem worstelt heeft men een geweldig collectief plan bedacht. Vee moeten ook kunnen drinken en in het warme seizoen kan dit een probleem zijn. Allereerst zijn er wat rotsen weggehakt. Vervolgens heeft men een schacht tot ca 20 meter uitgediept. Daar was het water. Hoe moet je nu het water omhoog krijgen?
Met boomstammen heeft men een soort trap naar beneden gemaakt. Vervolgens verspreiden 20 a 30 mannen zich over deze bomentrap. De ruimte tussen ieder persoon moet zo groot of klein zijn dat men in staat is elkaar iets door te geven. De laatste persoon ( die op 20 meter diepte zit) schep vervolgens met een emmer die gemaakt is van het onderste gedeelte van de ons bekende gele jerrycan doorstoken met een stok die als handvat dienst doet water en geeft dit door aan de volgende etc. De laatste persoon in de rij gooit het water in een lange voederbak.
De lege bakken gaan met dezelfde stroom weer naar beneden. Terwijl men dit doet zingt men liedjes. Vandaar de naam Singing Wells'.
Voor de ingang staat een regelaar die aangeeft welke boer met zijn vee de kloof in mag om te drinken. Het loon etc wordt door de boeren gezamenlijk opgebracht.
Het vee hoeft je niets te vertellen. Het is duidelijk dat zij precies weten waar ze moeten zijn en lopen weer netjes terug indien zij voldoende gedronken hebben.
Het was een leuk gezicht en uiteraard zouden wij met onze westerse achtergrond hier allerlei hulpmiddelen voor kunnen bedenken. Maar de kosten hiervan zouden waarschijnlijk niet opwegen tegen de baten. De Singing Wells zijn immers alleen maar nodig op het moment dat het te droog wordt en dat is ca 1 maand per jaar. Het is niet toeristisch en dat is een verademing.

Aansluitend gaan we naar de zoutkrater El Sod. Een enorme krater is 350 meter diep. Vanaf de bovenzijde zie je een zwarte plas liggen. In het droge seizoen worden hier brokken zout weggehakt. Op het moment dat wij er zijn staat het water nog ca 5 meter te hoog om er brokken zout uit te hakken. In dat geval wrikt men met een stok het slib op de bodem los.
Vervolgens duikt iemand met een bak het water in om dit slib op te vissen en naar boven te brengen. Het zwarte slib gaat vervolgens in zakken en wordt dan met ezels naar boven gebracht. Dit zwarte zout gebruikt men voor het vee (vergelijk het maar met de liksteen voor koeien bij ons).

Het was mogelijk om in de krater af te dalen en de meesten van ons wilde dit wel. Die 350 meter leek immers wel te overzien. Er waren echter enige obstakels. Ten eerste het tijdstip van 12:30 waarop wij de afdaling begonnen. De dag is dan op zijn heetst. Ten tweede bestond het pad dat bewandeld moest worden uit hele grote kiezels afgewisseld met soms gladde stukken bergwand. Het was dus zaak goed op te letten waar je liep. Het pad liep ook erg zigzaggend waardoor je het idee had niet op te schieten.
De meeste afdalers keerde daarom na een tijdje weer om in het besef dat ze iedere meter die ze verder zouden dalen weer meters waren die later geklommen zouden moeten worden op de terugweg. Inclusief de reisleider bereikte 6 mensen de krater. We hebben daar wat rond gekeken en gepraat met de arbeiders die behoren tot de Borana stam. Het is zeer ongezond werk dat deze arbeiders uitvoeren. Ter bescherming tegen het zoute water stoppen hun neus en oren dicht met een soort tampon, maar hun ogen kunnen ze niet echt beschermen. Wanneer je dit werk langer dan 10 jaar doet ben je bijna zeker blind en doof en geen reukvermogen meer. Heb je een wondje dat moet je deze aftapen voordat je het zoute water ingaat. We zien aan de littekens op hun benen dat dit niet altijd gebeurd. Het lijkt wat de arbeidsomstandigheden betreft een beetje op de mijnwerkers van El Teo uit Bolivia. De terugweg was erg pittig, maar ja je hebt A gezegd....
Onderweg naar boven lopen er locals mee die aan je hoofd zeuren. Met iets gaan wapperen zonder dit te vragen etc. Ze hopen op deze manier een graantje mee te pikken.
Het was een mooie training voor de trip naar Bale Mountains later deze week
Boven wacht applaus en een heerlijke cola.